۴۰۰سال قدمت تعزیه در زرقان
خیمههای بلند در شهر زرقان در استان فارس نشانگر یک سنت قدیمی است که به دوران صفویه بازمیگردد و هر سال مردم این شهر در این خیمههای تاریخی به سوگواری محرم و صفر میپردازند.
مردم زرقان هر سال در تاریخ ۲۷ ذیحجه، که به عنوان سالروز شهادت مسلم بن عقیل (ع) شناخته میشود، با حضور در سه حسینیه شهر (میان، حیدر و جلگون) مراسم برافراشتن خیمههای عاشورایی را بر اساس سنت قدیمی وارثی برگزار میکنند.
مراسم برافراشتن خیمههای عاشورایی در سه حسینیه حیدر، ولیعصر و امام سجاد (ع) زرقان طبق یک سنت ۴۰۰ ساله برگزار میشود و اهالی هر محله با حضور در حسینیه محله خود، خیمههای عاشورایی بلند و فراموش نشدنی را در حیاط حسینیه برافراشته میکنند.
حسینیههای زرقان، که هرکدام دارای قدمتی به دوران حکومت صفوی هستند، هر سال در تاریخ ۲۷ ذیحجه، از اذان صبح به میزبانی علاقهمندان به سالار شهیدان میباشند. پس از اقامه نماز صبح و قرائت زیارت عاشورا، آوازخوانی زنگ عزای خوانندگان در بام هر حسینیه آغاز میشود و زمینه برای برپایی خیمههای عاشورایی فراهم میشود.
خیمههای عاشورایی به مساحت بیش از ۵۰ متر مربع و ارتفاع بیش از ۱۲ متر، بر روی ۶ ستون چوبی قوی و با پرچم سرخ “یا حسین” تزئین شدهاند و برای برافراشتن هر کدام به بیش از ۱۵۰ مرد قوی نیاز است.
به منظور برپایی خیمههای عاشورایی، ستونهای چوبی به زاویه ۴۵ درجه روی دیوار حسینیه کشیده شده و در محل تعیین شده خود قرار میگیرند و خیمه روی آنها باز میشود.
بیش از ۱۲ طناب بلند و قوی به هر طرف هر خیمه آویزان است که مردان قوی زرقانی آنها را از سمت دیگر بام حسینیه با فریادهای “یا حسین”، “یا علی” و “یا زینب” کشیده تا ستونهای خیمه به شکل عمودی در محل خود قرار گیرند و در انتهای طنابهای نگهدارنده به بخشی از یکی از سازههای حسینیه گرهبندی و محکم میشوند.
بلندترین خیمه متعلق به حسینیه حیدر در شرق شهر زرقان است که به سردار حیدر، فرماندهای از فرماندهان لطفعلی خان زند منسوب است و برای برافراشتن آن از جرثقیل و بالابر استفاده میشود. بر روی خیمهها نقوشی وجود دارد، اما اطلاعات دقیقی درباره تاریخ ساخت آنها موجود نیست. با این حال، آثار باستانی و پیرمردی در هر خیمه قابل مشاهده است.
این خیمهها تا روز ۱۳ محرم برپا میمانند و صبحها مراسم قرائت زیارت عاشورا و روضهخوانی، ظهرها مراسم تعزیه و شامگاه مراسم زنجیرزنی و سینهزنی در خیمههای عاشورایی برگزار میشود و در روز ۱۳ محرم خیمههای عاشورایی جمعآوری میشوند. مردم زرقان تا پایان ماه صفر به لباس سیاه در میآیند.
این مراسم در سال ۱۳۹۱ توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره ۶۵۷ ثبت ملی شد.
همچنین، در برنامههای دیگر این آیین اطعام شهروندان، ذبح گوسفند و طبخ آش سنتی زرقان و توزیع نذری نیز وجود دارد.
روز هفتم محرم توسط مردم زرقان به عنوان متعلق به سایه حضرت ابوالفضل (ع) شناخته میشود و در آیین سنتی دیگری، به نامبرداری علم و پرچمهای حسینی از خانههای عزاداران با حضور هیئتهای عزاداری، علم و پرچمها به هر یک از این حسینیهها منتقل میشوند.
سلام فیلم از تعزیه زرقان هم قرار بدید