توسط : روز جهانی گردشگری و جهانگردی در ۲۰۲۴ و شعار امسال
روز جهانی گردشگری که با نام روز جهانی جهانگردی نیز شناخته می‌شود، هر ساله در ۲۷ سپتامبر در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. روز جهانی گردشگری بهانه‌ای است تا ملت‌های سراسر جهان از اهمیت و تاثیر صنعت بزرگ سفر و گردشگری بر جوامع، اقتصاد، فرهنگ، سیاست، توسعه پایدار و … آگاه شوند و توجه بیشتری به این صنعت داشته باشند.
سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در آغاز دهه ۸۰ میلادی، ۲۷ سپتامبر را به‌عنوان روز جهانی گردشگری نامگذاری کرد و هر ساله شعاری را برای گرامیداشت این روز اعلام می‌کند. در سال ۲۰۲۴ میلادی، روز جهانی گردشگری با شعار «گردشگری و صلح» (Tourism and Green Investment) جشن گرفته می‌شود تا پتانسیل بالای صنعت گردشگری به‌عنوان کاتالیزور ترویج صلح و دوستی در جهان، به همگان یادآوری شود.
روز گردشگری در ایران نیز همانند سایر نقاط جهان گرامی داشته می‌شود و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به‌عنوان متولی گردشگری کشور، برنامه‌های مختلفی را در این روز اجرا می‌کند. اما چرا ۲۷ سپتامبر به‌عنوان روز جهانی گردشگری انتخاب شده است؟ شعار روز جهانی گردشگری ۲۰۲۳ میلادی چیست؟ روز گردشگری در ایران چگونه برگزار می‌شود؟
روز جهانی گردشگری چه روزی است؟
روز گردشگری در تقویم جهانی جایگاه ویژه‌ای دارد و ۲۷ سپتامبر هر سال برای گرامیداشت سفر و گردشگری جشن گرفته می‌شود. نگاهی به تاریخچه روز جهانی گردشگری نشان می‌دهد اولین بار در سال ۱۹۸۰ میلادی بود که ۲۷ سپتامبر به‌عنوان روز جهانی گردشگری نامگذاری شد؛ اما چرا ۲۷ سپتامبر؟
۲۷ سپتامبر، برای سازمان جهانی گردشگری روز ویژه‌ای است؛ چرا که درست در ۲۷ سپتامبر سال ۱۹۷۰ میلادی، اساسنامه سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سازمان ملل متحد به تصویب رسید و ۵ سال بعد سازمان جهانی گردشگری کار خود را آغاز کرد.
مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری در سومین جلسه خود که سپتامبر ۱۹۷۹ میلادی در تورمولینوس اسپانیا برگزار شد، تصمیم گرفت از سال ۱۹۸۰ میلادی روز ۲۷ سپتامبر را به‌عنوان روز جهانی گردشگری تعیین کند و این روز را جشن بگیرد.
این سازمان، هر ساله شعاری برای گرامیداشت روز جهانی گردشگری اعلام می‌کند. «سهم گردشگری در حفظ میراث فرهنگی و صلح و درک متقابل» اولین شعار روز جهانی گردشگری در ۲۷ سپتامبر سال ۱۹۸۰ میلادی بود. اکتبر ۱۹۹۷ میلادی نیز مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری در ترکیه، تصمیم گرفت هر سال یک کشور میزبان را به‌عنوان شریک این سازمان در جشن روز جهانی گردشگری تعیین کند.
اهمیت گرامیداشت روز گردشگری
سفر و گردشگری یکی از جذاب‌ترین تجربیات زندگی بشر است اما در کنار لذت ناشی از سفر، این صنعت بزرگ یکی از تاثیرگذارترین صنایع جهان به شمار می‌رود.
از این رو، هدف گرامیداشت روز جهانی گردشگری، افزایش آگاهی جوامع و دولت‌ها از ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی صنعت سفر و گردشگری و سهمی است که این بخش می‌تواند در دستیابی به اهداف توسعه پایدار داشته باشد.
«زوراب پولولیکاشویلی»، دبیرکل فعلی سازمان جهانی گردشگری معتقد است که روز جهانی گردشگری فرصتی برای گردهم آمدن و جشن گرفتن دستاوردهای متعدد و متنوع صنعت گردشگری است تا همگان از رشد بی‌نظیر این صنعت در ابعاد، دسترسی و تاثیرگذاری آگاه شوند.
تا قبل از شیوع کرونا کشورهای متعددی به صنعت گردشگری متکی بودند، اما هنوز جایگاه این صنعت و تاثیرگذاری آن در اقتصاد، توسعه و اشتغالزایی آنچنان که باید جدی گرفته نمی‌شد. تا اینکه، بحران کرونا در کنار آسیب‌های فراوانی که به بار آورد به همگان ثابت کرد که صنعت گردشگری چه جایگاه مهمی در دستیابی به توسعه پایدار و رشد اقتصادی دارد. گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) با تایید این مسئله نشان می‌دهد تا قبل از همه‌گیری کرونا، سفر و گردشگری ۱۰.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان (معادل ۹.۲ تریلیون دلار) را تشکیل می‌داد.
اگرچه کرونا سبب زیان چند میلیارد دلاری به این صنعت شد اما آخرین بارومتر سازمان جهانی گردشگری (UN Tourism) که ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی منتشر شده است، نشان می‌دهد گردشگری بین‌المللی در هفت ماه منتهی به جولای ۲۰۲۴ میلادی به ۹۶ درصد سطح قبل از همه‌گیری رسیده است. همچنین حدود ۷۹۰ میلیون گردشگر در ۷ ماهه اول سال ۲۰۲۴ میلادی به سفرهای بین‌المللی رفته‌اند که حدود ۱۱ درصد بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۳ میلادی و ۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ میلادی است. از سوی دیگر، گردشگری حدود ۱۰ درصد مشاغل جهان را تشکیل می‌دهد و سهم بسزایی در کاهش تنش‌ها و بهبود روابط بین ملت‌ها، توسعه پایدار و تقویت جوامع محلی دارد. همه این موارد نمایان‌گر اهمیت بالای صنعت گردشگری در جهان امروز است.
روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴
نشست روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴ در تاریخ ۲۷ سپتامبر (۶ مهر ۱۴۰۳) به میزبانی گرجستان در شهر تفلیس برگزار می‌شود. این کنفرانس امسال با حضور وزاری گردشگری چندین کشور، با هدف ارائه ایده‌ها، استراتژی‌ها و مشارکت‌های نوآورانه برای استفاده از قدرت متحول‌کننده گردشگری در تقویت گفتگو و ترویج صلح و آشتی برگزار می‌شود. ایراکلی کوباخیدزه، نخست‌وزیر گرجستان، احمد الخطیب وزیر گردشگری عربستان و زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل گردشگری سازمان ملل متحد، سخنرانان افتتاحیه جشن روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴ میلادی در شهر تفلیس هستند.
زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری، درباره روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴ گفته است: «گردشگری مردم را دور هم جمع می‌کند. در روز جهانی گردشگری، ما به ارتباط عمیق بین گردشگری و صلح فکر می‌کنیم. گردشگری پایدار می‌تواند با اشتغالزایی، همه‌پذیری و تقویت اقتصادهای محلی، جوامع را متحول کند. با ارزش‌گذاری و حفظ میراث فرهنگی و طبیعی می‌توان به کاهش تنش‌ها و پرورش همزیستی مسالمت‌آمیز کمک کرد. گردشگری همچنین می‌تواند وابستگی متقابل اقتصادی بین همسایگان را تقویت و همکاری و توسعه مسالمت‌آمیز را تشویق کند.»
شعار روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴
شعار روز جهانی گردشگری ۲۰۲۴ میلادی «گردشگری و صلح» (Tourism and Peace) است. به‌گفته مقامات UN Tourism، تمرکز رویداد روز جهانی گردشگری امسال روی قدرت گردشگری در ترویج صلح و تفاهم بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها و حمایت از دوستی است. پیش از این در سال ۲۰۰۱ میلادی نیز ایران میزبان روز جهانی گردشگری با شعار «گردشگری ابزاری برای صلح و گفتگوی تمدن‌ها» بود.
سازمان گردشگری ملل متحد (Un Tourism) چرایی انتخاب این شعار برای روز جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۴ را اینطور توضیح می‌دهد: «پیگیری صلح یک فرآیند مستمر است و پیشرفت صلح بیش از هر زمان دیگری با رشد گردشگری ارتباط دارد. گردشگری می‌تواند به‌عنوان یک کاتالیزور در تقویت صلح و تفاهم بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها نقش اساسی ایفا کند. علاوه بر این، گردشگری ارتباط تنگاتنگی با عناصر سازنده صلح مثل عدالت اجتماعی، حقوق بشر، برابری اقتصادی، توسعه پایدار و دموکراسی و همچنین قابلیت حل و فصل منازعات بدون خشونت را دارد. بزرگترین نقطه قوت گردشگری این است که علاوه بر اینکه یک عامل اقتصادی قوی است، مردم را در شرایط غیرخصمانه گرد هم می‌آورد.
علاوه‌بر این، گردشگری زمینه مناسبی برای نوآوری و کارآفرینی فراهم می‌کند. گردشگری با تشویق راه‌حل‌های خلاقانه و مدل‌های کسب‌وکار جدید می‌تواند باعث رشد اقتصادی شود و فرصت‌های منحصر‌به‌فردی را برای استعدادهای جوان فراهم کند. آینده گردشگری در دستان جوانان است. با سرمایه‌گذاری روی جوانان، فراهم کردن فرصت‌های آموزشی و تشویق آن‌ها به مشارکت فعال در بخش گردشگری، می‌توانیم از پتانسیل جوانان برای ایجاد تغییرات اجتماعی و ترویج صلح استفاده کنیم. استعدادهای جوان چشم‌اندازهای تازه، خلاقیت و انرژی را به ارمغان می‌آورند که برای تکامل مداوم گردشگری ضروری است.
هدف روز جهانی گردشگری در سال ۲۰۲۴ میلادی، بررسی فصل مشترک گردشگری و صلح است و نشان می‌دهد که چگونه سفر، تبادل فرهنگی و شیوه‌های گردشگری پایدار می‌تواند به حل مناقشات، آشتی و ترویج صلح در سراسر جهان کمک کند.»
