توسط : آشنایی با حمام وکیل شیراز
شیراز شهری است پر از باغ‌های تاریخی، مقبره‌های شاعران و عمارت‌های باشکوه که هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. یکی از دیدنی‌های معروف این شهر زیبا، حمام وکیل شیراز است. آشنایی با تاریخچه این مکان برای بازدیدکنندگان بسیار جذاب و مفید خواهد بود.
حمام وکیل کجاست؟
حمام وکیل در قلب شیراز و نزدیک به سایر آثار تاریخی دوره زندیه، مانند بازار و مسجد وکیل، واقع شده است. این حمام در خیابان طالقانی و در غرب بازار و مسجد وکیل قرار دارد. فاصله این مکان از ایستگاه مترو حدود ۱۰ دقیقه است.
با اینکه این بنا در طول تاریخ کاربری‌های مختلفی داشته، اما اکنون به‌عنوان حمام و موزه وکیل شناخته می‌شود. سبک معماری حمام وکیل از پیشرفته‌ترین طراحی‌های زمان خود بهره می‌برد و همین ویژگی آن را منحصربه‌فرد کرده است.
ساعت بازدید و قیمت بلیط حمام وکیل
برای بازدید از حمام وکیل می‌توانید هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر به آنجا مراجعه کنید و از زیبایی‌های این بنای تاریخی لذت ببرید. توجه داشته باشید که در مناسبت‌های مذهبی مثل روزهای شهادت، تاسوعا و عاشورا، حمام وکیل تعطیل است. برای ورود به این مکان باید بلیط تهیه کنید، و با پرداخت این هزینه می‌توانید از فضای دل‌انگیز و معماری خیره‌کننده آن بازدید کنید. برای ملاحظه نرخ بلیط اینجا را ببینید.
سازنده حمام وکیل
پس از اینکه شیراز در زمان پادشاهی کریمخان زند به‌عنوان پایتخت ایران انتخاب شد، او دستور ساخت بناهای متعددی را در این شهر داد. کریمخان همیشه در تلاش بود تا زندگی مردم را راحت‌تر کند. از معروف‌ترین بناهای باقی‌مانده از آن زمان می‌توان به مسجد وکیل و حمام وکیل اشاره کرد.
همانطور که گفته شد، حمام وکیل شیراز در دوره زندیه و به دستور کریمخان زند، پادشاه آن زمان، ساخته شد. چون لقب کریمخان زند، وکیل‌الرعایا بود، بناهایی که به دستور او ساخته شدند، لقب وکیل گرفتند.
حمام وکیل شیراز
در سال ۱۷۶۰، کریمخان زند دستور ساخت یک حمام عمومی برای مردم را صادر کرد. زمینی به مساحت ۱۴۰۰ مترمربع در غرب مسجد وکیل برای این منظور اختصاص داده شد.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد حمام وکیل
حمام وکیل مانند سایر حمام‌های عمومی سنتی ایران است، اما با یک تفاوت بزرگ: نقاشی‌های بی‌نظیر روی دیوارها و سقف، که توسط بهترین هنرمندان آن زمان خلق شده‌اند. این نقاشی‌ها حمام وکیل را از سایر حمام‌های عمومی ایران متمایز می‌کنند و نشان‌دهنده اهمیت بالای مردم برای کریمخان زند هستند. این بنا در طول تاریخ مرمت و بازسازی شده و تا دوران پهلوی نیز فعال بوده است. حمام وکیل در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
موزه حمام وکیل
هم اکنون، حمام وکیل به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده است. این موزه علاوه بر نمایش معماری فوق‌العاده بنا، آداب و رسوم، فرهنگ و نحوه پوشش مردم آن زمان شیراز را نیز به نمایش می‌گذارد. بیش از ۳۰ مجسمه در این موزه قرار دارند که روایتگر زندگی مردم آن زمان هستند.در گذشته حمام کاربردهای دیگری همچنین رستوران همداشته است.
معماری و بخش‌های مختلف حمام وکیل
حمام وکیل، مانند سایر حمام‌های سنتی ایران، بر اساس اصول معماری سنتی ساخته شده است. وجه تمایز آن در نورپردازی خاص با استفاده از جام‌های سقفی است. همچنین چند سکوی ویژه برای رختکن در داخل سالن وجود دارد.
نقاشی‌ها و طراحی‌های زیبا با مضامین تاریخی، اسطوره‌ای، حماسی و مذهبی روی دیوارهای حمام وکیل دیده می‌شوند. این طرح‌ها شامل تصاویری با روایت‌های مذهبی مانند داستان‌های اسماعیل و ابراهیم و حضرت یوسف در چاه، و همچنین روایت‌های عاشقانه‌ای مثل خسرو و شیرین و طرح‌های گل و گلدان هستند.
یکی از جالب‌ترین بخش‌های این حمام، طاقچه است. بخش‌های دیگر شامل رختکن، گرمخانه و خزینه می‌شوند. سربینه یک بنای هشت‌ضلعی است که در آن هشت ستون رنگی، سقف گنبدی بنا را نگه داشته‌اند.
جاهای دیدنی اطراف حمام وکیل
حمام وکیل در مکانی ایده‌آل در شیراز واقع شده است که دسترسی آسانی به دیگر جاذبه‌های تاریخی و دیدنی اطراف خود دارد. در نزدیکی حمام، مکان‌های بسیاری برای بازدید وجود دارند. برخی از این جاذبه‌ها شامل موارد زیر است:
ارگ کریمخان زند
ارگ کریمخان زند، که زمانی محل زندگی کریمخان بوده، در سال ۱۳۵۱ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد. ارگ در حدود یک کیلومتری حمام وکیل و در شمال شرق میدان شهرداری قرار دارد.
آرامگاه حافظ
آرامگاه حافظ یا حافظیه در ۲.۵ کیلومتری حمام وکیل قرار گرفته است. این بنا بین چهارراه حافظیه و چهارراه ادبیات واقع شده و حدود ۶۴ سال پس از مرگ خواجه حافظ شیرازی در سال ۸۵۶ میلادی ساخته شد. این مقبره شاعر بزرگ ایرانی را در خود جای داده است.
آب‌انبار وکیل
آب‌انبار وکیل حدود ۳۰۰ متر از حمام وکیل فاصله دارد. این بنا نیز به دستور کریمخان زند ساخته شده است و مانند آب‌انبارهای دیگر شهر، برای تامین آب آشامیدنی مردم استفاده می‌شده است. معماری منحصربه‌فرد این بنا از جاذبه‌های دیدنی آن است.
سخن آخر
